SMB 5 in Babylonische ballingschap

dinsdag 23 januari 2007
Op maandag 15 januari stond voor SMB 5 de belangrijke wedstrijd om de voorlopige eerste plaats tegen Bennekom 2 op het program. Een sterke tegenstander, die al jaren in de top van de tweede klasse meedraait, met een gemiddelde rating die ver boven de onze uitgaat. Jelle was helaas absent wegens een naderend tentamen en in Jaap van Gelderen hadden wij voor hem een goede invaller. Daarbij kwam dat wij Gerard van Pelt, sinds mensenheugenis de grote animator van het vijfde moesten missen wegens een ziekenhuisopname (die gelukkig goed is afgelopen met een geslaagde operatie).

Geheel en al in de stijl van de underdog sloop het team het geheel in jaren vijftig-stijl opgetrokken clubgebouw van Bennekom binnen. Alleen Valentijn durfde op halfluide toon soms iets te zeggen tegen onze langzaam uit de spelonken van het Gereformeerde Schaakpaleis opduikende tegenstanders, waaronder de een opviel door een clownesk jasje met bijpassende das, de ander door een strikt zwijgen als ware het een kloostergelofte en weer een ander door het raadplegen van een zakbijbeltje vlak voor de openingszet. Eigenlijk leken allen meer op een vergadering van de plaatselijke mannenbroeders te hopen dan dat zij iets met een ijdel tijdverdrijf als schaken te maken wilden hebben. Een gevaarlijk uitgangspunt voor ons als tegenstanders uit het mondaine Nijmegen, op de Veluwe beter bekend als het Babylon van het Oosten.

Het interieur van het zaaltje waarin we moesten aantreden tegen de gereformeerde meesters bevatte behalve een paar tafels en stoelen een immense prijzenkast, afgeladen met glimmend zilver. Gelukkig bleek het te gaan om het eremetaal van de plaatselijke wandelvereniging, maar zo’n uitstalling doet natuurlijk het zelfvertrouwen van de geïmponeerde opponenten geen goed. Evenmin trouwens als het getoeter van de plaatselijke fanfare die rond de klok van half negen een paar drieste marsen inzette; dankzij de onverstoorbaarheid van onze gastheren begrepen wij dat dit zo hoorde. Ook de koffiemevrouw verzekerde dat dit intermezzo een onwrikbaar gegeven was, evenals trouwens het aantal klontjes suiker voor de tegenstander van Jan Bardie.

De avond begon goed voor Fred aan het achtste bord, toen bleek dat diens tegenstander een bekende openingsval in het orthodoxe damegambiet nooit eerder had gezien noch ervan had horen spreken. De man begon diep te peinzen nadat Fred zonder pardon een paard van het bord sloeg en vervolgens met lucide spel de partij al vroeg tot een winnend einde bracht. Eric, onze topman, leek lang een aardig initiatiefje te bezitten in een middenspel zonder dames, maar koos -zoals dat wel vaker gaat als de goede vorm je even heeft verlaten- het verkeerde plan en dit resulteerde in een ommekeer die ’s dominees stukken activeerde, Eric als donderslag bij heldere hemel enige pionnen deed verliezen en daarmee de partij. Hiermee hadden we overigens nog niet het laatste wonder van de avond aanschouwd.

Henk wist gewoontegetrouw vanuit een degelijke opening een gezonde positionele stelling te bereiken waarin zijn tegenstander, duidelijk de meest ambitieuze van het Bennekomse team, geforceerd zocht naar een groot voordeel in een, toegegeven, wel iets betere stelling. Het pionoffer werd door Henk koel opgevangen en daarna geheel in zijn voordeel omgebogen toen de Bennekommer behalve ambitieus ook heel feilbaar bleek – een ongelukkige combinatie achter het schaakbord. Ikzelf had inmiddels een volkomen mislukte Franse opening ternauwernood weten te overleven ofschoon het moment van vrijwillige opgave enige malen heel dichtbij was. Al ploeterend kreeg ik beetje bij beetje een miniscuul brokje compensatie dat mijn tegenstander, die zijn vastberadenheid iedere zet demonstreerde door de klok te molesteren met een vreselijke klap die de fanfare in het belendende pand zonder twijfel van slag heeft gebracht, zo deprimeerde dat hij van de weeromstuit almaar meer in het nadeel geraakte. Ten einde raad gaf hij eerst de kwaliteit en toen nog een pion terug, maar tekenend is dat hij in deze nog steeds veel betere stelling voor hem kwam met een remiseaanbod. Achteraf kan ik me wel voor de kop slaan dat ik het voorstel heb geaccepteerd, zelfs in evident minder stelling, zo zat hij er mentaal doorheen.

Jaap, onze invaller en ijzeren man van SMB als hij in zelfgekozen goede doen is, zag ik een mooie aanvalspartij doorspekt met veel geniepigheid en subtiliteit winnen. Op dat moment zag het er niet zo slecht uit voor het vijfde. Al drieëneenhalf punt met nog drie partijen gaande. Jan koos na een goede partij met veelbelovende stellingen tweemaal voor een torenoffer dat tweemaal terecht door zijn tegenstander werd aangenomen. De slechtst geklede man van de Veluwe pleegde dit offer slechts eenmaal en dat bepaalde uiteindelijk het resultaat in deze wonderlijke partij. Frans streed heel lang gelijk op met zijn sterke tegenstander en telkenmale als ik zijn bord bekeek, leek mij zijn positie volstrekt gelijkwaardig. In tijdnood bleek zijn tegenstander net een tik gehaaider en zo trokken de mannenbroeders de stand gelijk tegen de Babyloniërs en was alleen Valentijn, de koning van de Grote Hoer (voor degenen die niet zo bijbelvast zijn: dit is een bijbels synoniem voor de stad Babylon) nog bezig.

Onze zevende bord speler heeft een welverdiende reputatie opgebouwd in het verliezen van partijen aan het enige nog overgebleven bord als het er echt om gaat. Deze reputatie deed hij tot vreugde van alles wat Bennekom was ook gestand. De objectiviteit gebiedt te zeggen dat voorafgaand aan dit debacle onze man een puike partij speelde hetgeen resulteerde in een mooi positioneel voordeel gedurende een groot deel van de partij. Valentijn verzekerde mij na afloop dat hij een volgende keer zich niet nogmaals in tijdnood zou laten brengen om vervolgens in luttele ogenblikken het goede werk van uren te vergooien. Natuurlijk moeten wij hem geloven, zoals elke rechtgeaarde schaker in wonderen moet geloven, maar toch had het God behaagd om het vijfde team van SMB op die donkere januariavond in het nieuwe jaar onzes heren te laten verliezen.

Nu rest dan geloof, hoop en liefde, doch de meeste van deze is de liefde. De spelers van het vijfde komen dan ook weer gewoon op dinsdagavond schaken.

Huub Jansen, invaller teamleider