Hoe David per ongeluk van Goliath won

zaterdag 19 december 2009
Het overkwam ze, de dappere schakers van Strijdt met Beleid uit Nijmegen. Ze waren niet sterk en ook niet slim, maar vorige week zaterdagavond verlieten ze Hilversum met een overwinning van 4,5-5,5 op de schier onoverwinnelijke landskampioen HSG. Juist SMB, puntloos onderaan en de gedoodverfde degradatiekandidaat, maakte een einde aan de reeks van 24 matchzeges van het almachtige sterrenteam. Het niveauverschil was enorm. HSG kwam met vijf grootmeesters en drie meesters, SMB heeft geen enkele (groot)meester. David versloeg Goliath, maar in het bijbelverhaal wist David wat de zwakke plek van de reus was en gooide daar een steen tegenaan. SMB wist dat niet, HSG heeft geen zwakke plek. De mannen uit Nijmegen gingen gewoon achter het bord zitten en waren benieuwd wat er zou volgen.
De eerste ramp voor HSG gebeurde op het bord van de normaal gesproken zo degelijke Erwin l'Ami, een van de sterkste schakers van Nederland, tegen Fitzgerald Krudde. Wie zegt u?

Krudde-l'Ami
1.d4 Pf6 2.Pf3 g6 3.Lf4 Lg7 4.e3 0-0 5.h3 d6 6.c3 Een oerdegelijke opzet, vaak (maar niet altijd) bedoeld als remisewapen tegen een sterkere tegenstander. 6...Pbd7 7.Lc4 De8 8.a4 e5 9.Lh2 De7 10.Pa3 a6 11.La2 e4 12.Pd2 b6 13.b4 Lb7 14.Lb3 Kh8 15.Db1 Pd5 16.Da2 Dg5 17.Lxd5 Lxd5 18.c4 Dxg2 19.0-0-0 Dxf2 Een stukoffer voor drie pionnen, waarbij zwart zoveel pionnen overhoudt, dat wit geen spel krijgt. Althans, dat is de bedoeling. 20.Lg1 Df5 21.Tf1 Dh5 22.cxd5 Pf6 23.Th2 Pxd5 24.Pxe4 Pxb4 25.Db3 a5 26.Pf6 Dit paard raakt verdwaald, maar wit wil niet dat zwart f5 speelt. Te gevaarlijk voor wit is 26.Txf7 Txf7 27.Dxf7 Tf8 en zwart komt de witte stelling binnen. 26...Dh4 27.Pd7 Tfd8 28.Dxf7 De4 (zie diagram) Zwart dreigt met Dc6+ het paard te winnen, dus wit moet Kb2 spelen, waarna hij nog steeds problemen heeft. De oplossing die hij kiest is een blunder. 29.Pf6? Dd3 Want nu staat Tf1 ongedekt en wint zwart zijn stuk terug. Wit gooit er nog een stuk extra tegenaan voor tegenkansen. 30.Ph5 Dxa3+ 31.Kb1 Dd3+ 32.Kc1 gxh5 33.Tg2 Tg8 34.Tf5 Dreigt Tfg5. Zwart moet (uiteraard) wel opletten, want na 34...Taf8 35.Dxg7+ wordt hij matgezet. Hij heeft echter diverse goede verdedigingen, waarvan de scherpste is 34...c5 35.Tfg5 cxd4 36.Txg7 Tac8+ en wit wordt matgezet. Als zwart goed speelt, heeft wit geen compensatie voor de materiële achterstand, maar l'Ami maakt hier een enorme blunder. 34...Lxd4?? 35.Dxh7+ Zwart geeft het op.

Net als Erwin l'Ami is ook de vijftienjarige Robin van Kampen een speler op wie je doorgaans kunt rekenen. Hij heeft een geweldig jaar achter de rug en begon deze competitie met twee overwinningen en een remise. Van Erik van Heeswijk zal hij nog nooit hebben gehoord.

Van Heeswijk-Van Kampen
1.d4 d5 2.Pf3 Pf6 3.e3 c5 4.b3 Pc6 5.a3 Da5+ 6.Ld2 Dc7 7.Lc3 Lg4 8.Ld3 Pe4 9.Lb2 Da5+ 10.c3 cxd4 11.exd4 Lxf3 12.Dxf3 Pxd4 Zwart heeft wits knullige openingsspel (Lc1-b2 in drie zetten en het doelloze a3) krachtig afgestraft. Menig HSG'er zal het punt hier al geteld hebben. 13.Dd1 Pc6 14.0-0 Td8 15.De2 Db6 16.c4 Pc5 17.cxd5 Txd5 18.Lc4 Td7 19.Pc3 Pd4 20.Dh5 Het wordt voor zwart steeds lastiger zijn koningsvleugel te ontwikkelen. 20...e6 21.Tad1 Le7 22.Pa4 Pxa4 23.Lxd4 Txd4 24.Lb5+ Hier mist wit de kans Db5+ met kwaliteitwinst, omdat Td4 ongedekt raakt. 24...Kf8 25.Lxa4 (zie diagram) Maar ook dit is geen pretje voor zwart, wat moet hij nou? Hoe krijgt hij Th8 in het spel? Na zijn kromme volgende zet is het plotseling helemaal mis. 25...Th4 26.De5 Wat nu te doen tegen Db8? 26...Ld8 27.Td7 f6 28.Dg3 g5 29.Tfd1 Zwart geeft het op.

Grootmeester Wouter Spoelman verloor van Stan van Gisbergen, meester Ruud Janssen van Carl Wüstefeld, allebei goede partijen van de SMB'ers. Een bijzonder geval was de nederlaag van Jop Delemarre tegen Jochem Aubel. Delemarre overschreed zijn bedenktijd na veertig zetten, wat voldoende is, maar dacht door een notatiefout van Aubel dat het er eentje te weinig was en gaf zich gewonnen, terwijl hij op het bord beter stond. Maar Delemarre noteerde zelf al tien zetten niet meer en moet dus maar eens leren zijn tijd beter in te delen. "David" SMB heeft de overwinning eerlijk verdiend, al zullen de spelers zelf nog niet helemaal begrijpen hoe ze het hadden gedaan.

Johan Hut
19 december 2009
Gooi- en Eemlander, Noord-Hollands Dagblad, Haarlems Dagblad/IJmuider Courant, Leidsch Dagblad