Schaken op de Buut

maandag 31 januari 2011
Enige maanden geleden is er door de jeugdsectie van SMB een brief gestuurd naar alle Nijmeegse basisscholen om de belangstelling voor het schaakspel te peilen en te promoten. SMB deed naar de scholen een aanbod om, in overleg met hen, een passende schaakactiviteit aan te bieden. Dat kon, afhankelijk van de wensen van de school, variëren van het vertonen van een schaakfilm, het aanbieden van enkele schaaklessen, het organiseren van een schaaktoernooitje op school of het geven van een schaakcursus van ongeveer 10 lessen. Uiteraard hoopt SMB via deze acties, op termijn, ook het aantal eigen jeugdschakers te vergroten en te versterken. Investeren in de jeugd is belangrijk voor de toekomst van SMB.

Enkele scholen hebben enthousiast op ons aanbod gereageerd. Onder andere basisschool de Buut in Nijmegen-Oost. In overleg met de leerkracht Roelof Landman van groep 5 werd hier op vrijdagnamiddag 28 januari een schaakmiddag ingevuld. Pieter van Groenestijn, Gerard Eickmans en ikzelf togen naar de Buut om voor een twintigtal kinderen enkele schaakactiviteiten te verzorgen. We werden van harte welkom geheten, zowel door Roelof als door de kinderen.


Pieter hield allereerst een kort introductiepraatje over het schaakspel en kinderen konden vragen stellen. Daarna werd het promotiefilmpje vertoond van de KNSB over jeugdschaak. Een aardig filmpje, het werkte goed dat de kinderen jeugdige topschakers en schaaksters aan het woord zagen. De meeste indruk maakte nog het feit dat deze toptalenten, door de schaaksport en toernooien, veel in het buitenland vertoefden. "Goh, helemaal in Curacao, daar zou ik ook wel naar toe willen," hoorde ik een meisje zeggen.

We hadden schaakspullen meegenomen en bijna alle kinderen wisten wel hoe je de stukken moest opstellen en kenden de loop der stukken. Volgens Pieter, als ervaren jeugdcoördinator weet hij waar hij over spreekt, is dat voor zo’n eerste bijeenkomst al heel goed te noemen.
Die kinderen die dat niet wisten konden we, omdat we met zijn drieën waren, voldoende persoonlijke aandacht en uitleg geven. Dat is ook nodig. Als je namelijk nog helemaal niks van schaken weet, is het best lastig om alle basisregels van het spel in 1.5 uur je eigen te maken.

Toch verbaasde me het hoe snel de jeugdige spelers en speelsters onze uitleg oppakten. Na een half uurtje zat de hele klas driftig, maar ook erg gezellig, te schaken. Pieter gaf aan een groepje van 6 kinderen een simultaan, Gerard hield enkele echte beginners onder zijn hoede, de leerkracht Roelof deed sportief zelf mee tegen één van zijn leerlingen en ikzelf speelde her en der in het lokaal zo het uitkwam. De tijd vloog om.

Ik zag prachtige partijen en zeer gedurfde zetcombinaties langskomen. Een jongetje promoveerde pion na pion tot koningin maar wist vervolgens niet hoe hij de vijandelijke koning met deze dames mat kon zetten (partij werd remise), een meisje wilde perse met de pionnen steeds schuin vooruit zetten in plaats van rechtvooruit (vond het erg flauw dat dat niet mocht), een ander jongetje straalde omdat hij al drie keer gewonnen had.

Bij het uitleggen waar het met schaken om ging, veel kinderen dachten dat het doel was om de koning te slaan, heb ik aangegeven dat het gaat om de koning gevangen te nemen. "Dat is net zoals in Harry Potter 2," was één van de reacties.

Allemaal erg leuk om te zien en te ervaren. De foto's onderstrepen dit hopelijk. Hoe het vervolg op de schaakmiddag gaat worden is nu nog niet precies bekend. Dat zullen we doen in goed overleg met de Buut en leerkracht Roelof. Zowel Roelof als de kinderen gaven in ieder geval al enthousiaste reacties terug aan ons.

Aan het eind van deze leuke middag hebben Pieter, Gerard en ondergetekende nog, onder het genot van een kop koffie, een korte evaluatie gehouden. Conclusie van alle drie: zeker voor herhaling vatbaar en er is een schaakzaadje gezaaid. We houden jullie op de hoogte van het vervolg.

Frans, ook namens Pieter en Gerard