Slotoverwinning SMB 4 tegen Dodewaard

donderdag 10 april 2014
Dinsdag 8 februari toog het team van SMB 4 in 2 auto's richting Ede. Hier werd de slotronde gespeeld van onze klasse 3E. Wij moesten spelen tegen Dodewaard, het team dat laatste stond op de ranglijst en zo goed als zeker al gedegradeerd was. Met schaken weet je het nooit, maar van dit team moesten we toch met alle respect voor de tegenstander kunnen winnen. Promotie zat er voor ons dit jaar (alweer) niet meer in, maar "een victorie an sich" op het schaakbord is altijd motivatie genoeg om er toch een spannende avond van te willen maken.


In de volle speelzaal van schaakvereniging de Cirkel, huiselijk ingericht met nette kleedjes op de tafels, werden de uitslagen van elke match via een beamer geprojecteerd. Rhenen was vooraf de gedoodverfde kampioenskandidaat in onze klasse. Alleen bij een nederlaag of gelijk spel tegen het relatief zwakke Kasteel uit Wijchen en winst van Koningswaal of de Cirkel, zou aan hen de 1e plaats voorbij kunnen gaan.

De klokken werden tegen 20.00 uur ingedrukt. Na ongeveer 2 uur spelen kwam pas de allereerste uitslag op het scherm te staan. Die uitslag viel op bord 3 van SMB, het bord van Henny Goverde. Tijdens een koffiebreak had ik rond 21.30 uur Willem Dentz (non-playing captain en teamsupporter) nog op de gang gesproken. Willem was in mineur en deelde me toen met een grafstem mede: "Henny gaat voor de bijl, hij staat 3 pionnen achter en kan opgeven." Een half uur later was het dan gebeurd. Dacht ik. Er ontstond rumoer in de zaal. De tegenstander van Henny liet enkele harde oerkreten los, barstte in luide geluiden uit. De wedstrijdleider kwam naar hem toe en maande hem 2x tot stilte. Ik zelf dacht nog: "Een overwinning kun je toch wel minder luidruchtig vieren, stel je niet zo aan man."

Wat bleek? Het was geen overwinningsgehuil maar intens gekweld verliezersverdriet van deze ongelukkige. Wat was er gebeurd? Op het bord stond een uitgeklede en kale stelling (3 pionnen voorsprong tegenstander Henny) met een toren en paard aan beide kanten. De koning van Henny's tegenstander stond "achter de paaltjes". Hij was aan zet, raakte zijn toren aan en wilde een extra pion slaan. Gulzigheid komt voor de val. Tijdens het aanraken/half uitvoeren van de zet en aanraken van de pion zag hij te laat dat Henny nu mat kon geven op de achterste rij met zijn toren, het paard van Henny sloot het enige ontsnappingsveld voor zijn koning af.

Aanraken is zetten. 1-0 voor SMB. Door dit eerste (bizarre) winstpunt met de geuite wanhoopskreten, kreeg de slotavond ook gelijk kleur. Zowat de hele zaal raakte betrokken. Je zag overal hoofden schudden, geroezemoes en gefluister rondom, gegniffel, leedvermaak, troostend gemompel ergens aan de zijkant, medelijden, etc. Mooi om te zien die "reuring". Iedere schaker herkende de emotionele inslag die de verliezer te verduren had gekregen. Enigszins schuldbewust (afgaande op de lichaamstaal ) werd het punt door Henny geïncasseerd.

Het 2e punt volgde alras. Geurt Gijssen (bord 1) speelde een prima partij. Hij was er zelf ook tevreden over. Uit de losse pols toverde hij met zwart enkele subtiele combinatiezetten. Allemaal logische zetten die hij achteraf, bij een na-analyse, uiterst helder uitlegde. Geurt is een echte positiespeler. Zijn tegenstander was hier niet tegen opgewassen en werd op het bord weg gemanoeuvreerd en langzaam maar zeker buiten spel gezet. Uiteindelijk moest hij opgeven. Met gepaste trots zei Geurt dat hij deze partij geen moment onder druk had gestaan en het initiatief conform plan goed had uitgerekend.

Het ging echter niet bij iedereen van ons team naar wens. Peter Groenewald (bord 6) was in eerste instantie bezig aan een gedegen partij. Alles ging hier gelijk op, zowel qua materiaal, afruil en positie op het bord. Geen gekke dingen in de partij. Een complex en gesloten geheel van veel stukken op het bord. Zijn tegenstander bood op een gegeven moment remise aan. Peter wilde nog even doorspelen, had het gevoel dat er voor hem nog een winstkansje in zou kunnen zitten. Plots was het echter uit. De partij kantelde volkomen (wat er precies misging is me ontgaan), de tegenstander van Peter drong met zijn zware stukken ineens de koningsstelling binnen en gaf mat. Enigszins beteuterd moest Peter deze nederlaag verwerken.

Dan de partij van Jan Schillings (bord 4). Jan kwam al snel in de partij een pion voor. Hij kreeg en hield het initiatief goed vast, combineerde met verve. Ik heb het verloop van de partij niet in detail kunnen volgen maar Wim Dentz en Pieter van Groenendijk, regelmatig toeschouwer naar het verloop ervan, waren steeds erg positief over de ontwikkelingen. Wim vertelde me in de wandelgangen dat als Jan in zijn stoel achterover gaat leunen en dan met beide handen in elkaar gestrengeld achter zijn hoofd zit, de tegenstander moet oppassen. Jan maakte het in die lichaamshouding met veel zelfvertrouwen af. Fraaie winst en hij kon de felicitaties in ontvangst nemen.

Dan mijn partij (bord 5). Ik speelde met zwart tegen Bart Crum. Het werd erg spannend. In een Siciliaanse partij kwam ik goed uit de opening en kreeg een miniem overwicht toen ik bij de 27e zet een pionnetje wist te winnen. Het stelde nog niet veel voor, maar ik ging voor de winst nu. Bart had wel enige compensatie voor de pion, lichte dreigingen naar mijn koning. Thuis heb ik vandaag de partij op de computer geanalyseerd. Tot de 35e zet stond het nagenoeg gelijk.

Bij de 39e zet won ik door een agressieve pion opstoot opeens een vol stuk (loper). Ik stond nu evident gewonnen. De computer complimenteerde me met een beoordeling van +2,75. En toen ging het toch nog mis. Het begon ermee dat ik bij de 40e zet een simpele extra pionwinst liet lopen en dan ga ik ook vervolgens onnodig (in ieder geval veel te pessimistisch) en te lang piekeren over allerlei vage dreigingen en wat er allemaal nog eventueel mis zou kunnen gaan. Ik raak in tijdnood. Ondanks het stuk voorsprong voel ik me onzeker over de stelling en dan doe ik precies, vanuit die psychologische houding, de enige zet die ik niet moet doen (43e zet Kf7). Die dan ook meteen verlies van de partij betekent omdat ik in een onwrikbaar matnet terecht kom. Aangeslagen kras ik in mijn notatieboekje bij de uitslag de tekst: "Ik ga stoppen met schaken."

Pieter (bord 2) deed het beter. Hierbij zijn commentaar. "Hoewel er niets meer voor ons team op het spel stond wilde ik natuurlijk het seizoen desondanks goed afsluiten. In Wim Jansen van Doorn trof ik met wit de jeugdleider van de Dodewaardse Schaakvereniging. In het vroege middenspel verloor hij enkele tempi door verrassende paardmanoeuvres. Hierdoor kreeg ik een aardige ontwikkelingsvoorsprong. Toen hij niet adequaat reageerde op verdubbeling op de c-lijn, werd zijn loper in feite levend begraven en speelde ik feitelijk met een stuk meer. Hierna werd de druk met kleine middelen gestaag opgevoerd. In een poging de "dode" loper te bevrijden, kreeg ik de c-lijn, waarna zwart spoedig ten onder ging aan ruimtegebrek. Al met al een prima partij om het seizoen toch nog enige glans te geven."

Eindstand SMB 4 - Dodewaard: 4-2. Rhenen werd kampioen in de klasse door een overwinning met 5-1 tegen het Kasteel. Koningswaal zegevierde over concurrent de Cirkel met 3.5-2.5 en werd daarmee 2e. SMB 4 pakte door zijn overwinning de derde plaats in de poule. Tornado speelde zich zeker door een goede winst op ASV 8 van 4.5-1.5 en Dodewaard degradeert. Ik geloof dat we met die derde plaats feitelijk juist zijn geëindigd. Rhenen (proficiat) en Koningswaal waren net iets stabieler.

Frans Drummen