Bureau Toezicht

Schaakbeeld 65, zaterdag 24 september 2011
De dagelijkse sores en ergernissen in de stad waar je woont. Iedereen heeft er mee te maken. Het café op de hoek heeft de muziek te hard aan staan, de stoeptegels op de straat liggen gevaarlijk ongelijk, de boom van de buren ontneemt je de zon. In deze categorie "ergernissen in je woonomgeving" is wel een hiërarchie. Bovenaan staat bij mij al jaren "Bureau Toezicht" van de gemeente Nijmegen.

Bureau Toezicht knipt je geparkeerde fiets los als die toevallig net iets buiten de fietsrekken staat of gewoon met een fietsslot aan een lantaarnpaal is geketend. Een fiets weghalen die 5 minuten voor een winkel staat hoort ook tot hun taak.

De toezichthouders lopen altijd met zijn tweeën, drieën of zelfs met zijn vieren door de stad te slenteren. Ze spieden met een bloknootje onder de arm en zijn gekleed in blauwe hesjes. Aan hun riem hangt een portofoon, mobilofoon en walkietalkie. Op hun rug staat met grote letters "TOEZICHT" en dat maakt hen belangrijk. Zij vertegenwoordigen de onnutte en dwaze regels. Op de naleving daarvan zien ze streng toe.

Zo hebben ze van de week de fiets van mijn zoon "weggeknipt". Zijn fiets stond tegen het fietsrek aan omdat het fietsrek zelf overvol was. Er in kon gewoon niet. De weggeknipte fiets kon, na betalen van een boete, opgehaald worden bij een of andere loods in de stad. Wel op de meeste onmogelijke tijden. Dit als extra pesterijtje voor de slachtoffers.

De samenleving als geheel gaat steeds meer de kant op van "toezichthouders". Ik krijg jeuk van het woord alleen al. Op een gegeven moment zul je zien dat het virus van "toezicht" ook in de schaakwereld langzaam maar zeker binnendringt. Het lijkt niet tegen te houden. SMB krijgt vast over een paar jaar ook een Bureau Toezicht van de KNSB in de maag gesplitst. De toezichthouders slenteren dan op de speelavond op ongewisse tijden door de speelzaal. Bij een ietwat anarchistische club als SMB hebben ze zowat elke week prijs met hun boetes. Ik noem wat voorbeelden:

Een speler neemt zijn schoothondje mee. Het ligt heel stil en lief onder de tafel waar zijn baasje aan speelt. Mag niet. Huisdieren zijn verboden op de speelavond. Hondje wordt in beslag genomen en kan tegen betaling van een boete van 25 euro worden opgehaald bij de gemeentelijke hondenkennel in de wijk Dukenburg
(openingstijden alleen vrijdagmorgen van 8.30- 10.30 uur en dinsdagmiddag van 14.00 - 16.00 uur).

Een speler heeft in zijn notatieboekje getekend en gekriebeld. Mag niet, boete van 10 euro.

Een seniorspeler speelt (in de zomer) zijn schaakpartij in korte broek. Mag niet. Hij wordt naar huis gestuurd om een lange broek aan te gaan doen, pas daarna mag hij spelen. Deze reistijd gaat af van zijn reguliere partij-schaaktijd.

Slecht geschoren of haren niet gekamd? Je wordt naar huis gestuurd. Een slobbertrui met oubollig visgraatmotief aan? Je wordt naar huis gestuurd. Een meisje in minirok? Ze wordt naar huis gestuurd.

Uiteraard dien je steeds een geldig persoonlijk schaak-identificatiebewijs bij je te hebben waarop duidelijk zichtbaar je KNSB-lidmaatschapsnummer vermeld staat. Mocht je dat onverhoopt thuis hebben laten liggen dan wordt er 20 punten gekort op je ratinglijst.

Als je protesteert ben je, letterlijk en figuurlijk, nog verder van huis. Je wordt afgevoerd in het busje van bureau Toezicht. Desnoods midden in een partij, men kent geen pardon.

Schaken is onderdeel van de samenleving en krijgt geheid met deze tijdsgeest van toezichtverdwazing te maken. We moeten hierop zeer alert zijn. SMB zit nu nog aan de goede kant van de streep. We kennen, zoals eerder vermeld, een lichte mate van anarchie op onze speelavonden. We beginnen te laat, er wordt enthousiast gepraat na een overwinning, de zaal oogt rommelig, er scharrelt wel eens een huisdier rond, af en toe is er een licht handgemeen bij de na-analyses van partijen. Dat moeten we vooral zo houden. Geen keurslijf.

Het is goed als de leden van SMB zich wel bewust zijn van de risico’s die op de loer liggen. Daarom ook dit artikel. De foute tijdsgeest in de samenleving rondom "toezicht" is alleen te keren door met anarchistische flair ertegen aan te gaan en onze wekelijkse clubavonden nog "wat losser" te maken. Neem bv. je tamme ekster of grasparkiet mee. Of je poes. Loslopend konijn mag ook. Het geeft extra sfeer en is een duidelijk signaal naar al de droogstoppels van huidige en toekomstige toezichthouders dat wij, SMB-ers, ons niet zullen laten kisten door hun dwaze gedoe en getreiter. Leve de vrijheid.

Frans Drummen